Dit project is een project bij de Opleiding Geschiedenis vanuit de Faculteit Geesteswetenschappen, waarbij mijn LTA fondsen mij een klein stukje extra tijd hebben kunnen geven.

Bij ons leer je de wereld kennen

Studenten bestuderen bij de Opleiding Geschiedenis een groot deel van de wereld. Ook is er veel keuzevrijheid waardoor de individuele student ruimte krijgt om zich te ontwikkelen. Toch streeft de Opleiding Geschiedenis ernaar inclusiever onderwijs aan te bieden aan een meer diverse studentenpopulatie. Daarbij gaat het om een studentenpopulatie die een goede afspiegeling vormt van de uitstroom uit het voortgezet onderwijs; om onderwijs met inhoudelijke aandacht voor (bijvoorbeeld) geografische spreiding, minderheidsgroepen en diverse werkvormen; en om onderwijs waarin iedereen zich veilig, vrij en uitgedaagd voelt.

Laaghangend fruit

We hebben drie speerpunten in ons project: werving, curriculum en didactiek. Oftewel: aan wie geven we college, wat is de inhoud van colleges, en hoe worden colleges door ons gegeven? Binnen elk van deze onderdelen is zeer veel te doen, maar we hebben ervoor gekozen om simpelweg te bezien welk laaghangend fruit aan de boom hing en ons hierop te richten.

• Werving

We herzien onze brochures en website wat betreft taalgebruik en voorbeelden. In de brochure wordt een ‘ideale student Geschiedenis’ geschetst, maar klopt dat beeld wel? Kan ‘iedereen’ zich hierin herkennen of niet? Verder worden voorbeelden van titels van colleges en afstudeerwerkstukken gegeven: hier wordt nu duidelijker gemaakt wat er allemaal mogelijk is voor een BA student. En: wat vertelt de student-ambassadeur op welke scholen over de opleiding? Welke voorbeelden worden er gebruikt?

• Curriculum

We evalueerden het (jaarlijks thematisch variërende) aanbod van de verschillende colleges en kijken samen met docenten die daarvoor open staan naar hun keuzes. Hierbij bleek de grootste impact mogelijk in het eerstejaars onderwijs, wanneer alle studenten dezelfde vakken volgen. Welke inhoudelijke perspectieven worden gekozen? Hoe ziet de syllabus eruit? Een concreet en werkbaar actiepunt bleek docenten te vragen een korte bespiegeling als voorwoord bij de syllabus te schrijven en daarin de gemaakte keuzes toe te lichten.

• Didactiek

Inclusiever college geven kan al met kleine didactische aanpassingen bereikt worden. Dit hebben we op een aantal manieren proberen te bereiken: allereerst, er zijn twee intervisiebijeenkomsten binnen de opleiding geweest. Docenten die interesse hadden konden hier dilemma’s ter discussie voorleggen. De sfeer was heel prettig en constructief. Ten tweede is de docentenhandleiding herzien en gewijzigd, zowel op taalgebruik (zowel studenten als docenten geschiedenis bleken een ‘hij’ te zijn) als inhoud. Wat betreft dat laatste is bijvoorbeeld beter opgeschreven hoe studenten naar de studieadviseur verwezen kunnen worden en wat diegene voor hen kan doen. Ten derde is de mentoraatsinstructie aangepast. De mentordocent heeft een extra vraag te stellen die te maken heeft met zelfreflectie (‘hoe zie jij jezelf als student?’) waardoor er bij gesprekken hopelijk informatie op tafel komt waar de mentordocent op in kan spelen. Verder vult de student het formulier zelf thuis in, ter voorbereiding. Zo kan de student nadenken en het mentorgesprek beter benutten.

Quick wins en een lange weg

Hoewel de focus op deze drie speerpunten lag, hopen we dat het project ook iets anders bereikt heeft: het bespreekbaar maken van inclusief onderwijs. Er zijn veel gesprekken met collega’s gevoerd en inclusief onderwijs is geagendeerd in vergaderingen van het Opleidingsbestuur, de OLC en de onderwijsvergaderingen met de staf. Dat we hierover spreken moet genormaliseerd worden.

Dit project is natuurlijk maar een heel klein stapje en er is een lange weg te gaan. Toch hopen we andere opleidingen te helpen met het Quick Wins Document [Quick wins voor inclusiever onderwijs], een document met ideeën voor opleidingsvoorzitters maar zeker ook voor anderen.

Link:

Blog: ‘Naar inclusiever onderwijs bij de Opleiding Geschiedenis aan de Universiteit Leiden’, Week van de Klassieken, Rijksmuseum van Oudheden 2021 (https://www.weekvandeklassieken.nl/#/Blog)